Manchas nals Pradus : Arquéologie aéria.

Ne lus añus 70 fui zenvulbida an França ũa técnica de studiu arquéologica unica y mui valuroźa. Nurmalmiênte l’arquéologie yê ũa ciencia y un traballu que se pratica nal suôlu cun strumiêntus adaptadus pra scarbar la tiêrra; mas desta veç essa ciença sera praticada puls aires, d’avion.

Chequeirus perstoricus

Quandu pul terrenu ya nun se vei nada issu nun quiêr dezir qu’ende nunca houbu custruçones d’antresse cum : caźas, santuarius, pobus an furmaçon, ou quintas. Muitas vezes las custruçones ya çtruidas inda cunservan las fundaçones anterradas ne la tiêrra. Essas fundaçones, al arrar las tiêrras son spargidas pu’lus llabadores, subrandu las partes mas perfundas.

Culoraçon amarellada dal triyu pur fundaçones galo-romanas

Essas partes mas perfundas iran mudeficar al crecimiêntu de la vegetaçon dessas tiêrras, natural (yêrbas) ou de cultura (triyu, centenu, ...). Cunforme la custituçon de las fundaçones y de la qualidade de la tiêrra dal terrenu. La vegetaçon ira crecer de maneira çfrente marquandu assi las fundaçones, permetindu de las çtingir. Tamiên se mudifica la culor de las yêrbas, tenendu tendencias a passar pal amariêllu quandu stan anriba d’ũas fundaçones. Esse tipu d’ubservaçon solu se puôde fazer quandu la vegetaçon sta verde.

Chequeirus perstoricus nun terrenu an Marciu

Nal branu anquantu al triyu ya sta biên secu y açpuis d’ũa trubuada ya fui vistu que las spiyas y la planta cumpreta s’amarra muitu mas quandu creciu nũa fundaçon.

Tamiên se puôden fazer essas ubservaçones an einviêrnu, quandu lus terrenus stan znudus de toda la vegetaçon. Pu’la mañana cedu, l gelu y l’urballeira anganchan-se de maneira mas pernunciada an riba de la tiêrra que ten ũa fundaçon an baixu. Zeñandu de la meźma maneira, la planta de las abitaçones.

Chequeirus perstoricus nal meźmu terrenu an Jullu

An outrus puntus de vista, essa tecnica yê deficel d’aplicar sendu neçairu un avion. Tamiên hai que dezir que las manchas zeñadas puls defrentes fenomenus ende arriba splicadus, muitas vezes aparecen solu an ciêrtas cundiçones climaticas, cum an einviêrnu onde solu aparecen cu'l gelu. La lluç y l’anglu an que se mira pal terrenu tenen tamiên muitas anfluencias suôbre la clarencia de las manchas.

De maneira general, hai sitius nal Prainu adonde se puoden aplicar essa tecnica. Pur eiźemplu puode ser de grande ajuda ne la busca dal caminu Mouriscu; pus hai eiźemplus de sitius onde él se perde pur terrenus ya llabradus zd’hai muitu tiêmpu y solu ũa vista aéria d’einviêrnu permeterie çtingui-lu.

Outru sitiu yê l Çurrague an Custantin. Ya que se diç qu’ende se furmou al pobu, anton meźmu se ya nun hai custruçones, la vegetaçon deve inda hoije star anfluanciada pu’las fundaçones. Zeñandu neilla la forma de las caźas antigas desse pobu. Ya solu mus queda spurmentar !

Alguns sitius antressantes pra veźitar :

http://www.archeologie-aerienne.culture.gouv.fr/fr/

http://fr.wikipedia.org/wiki/Arch%C3%A9ologie_a%C3%A9rienne

Fetugrafies : Conservatoire Général du patrimoine