Hai uns méźes atras teniêmus un
ancontru de radiuamadores a’l piê de Paris, a la borda’l riu Marne. Acunteciu
nu nuôssu radiu-club F6KGL. Eilli habiê de todu. Todu mas solu eiletronica viêlla ! Habiê
radius antigus cun mas de 80 añus ! Valvulas, y si tamiên habiê dalguns
trazistores.
Detetor cristal
Mas la couźa que you gustei mas fui la que vos
pudeis ver ende nu retratu. Yê l’antepassadu dal diudu. Aquesse cumponente
majistral de l’eiletronica permite cume se diç “detetar” lus sinales catadus pu
l’antena. Yê na verdade un eilementu que trasforma lus sinales de alta
frequencia an sinales qu’apreźentan ũa cumponente de baixa frequencia. Sendu
aquessa la que curresponde a la voç trasmitida. Aquissu yê’l modu de baze an
que funciona un radiu de AM.
Dantes, quandu nun sabiêmus fazé
lus diudus habiêmus amentadu todu un cunjuntu d’eilementus chamadus « detetores ».
Un deilles yêra’l detetor cristal que vos védes ende nu retratu. Gastaba ũa china que se chamaba « galéne/galéna ».
Y teniê un punteiru eissencial purque un habiê que busca’l sitiu na china onde
daba mellor sinal nu altefalante. Nin to’lus cuntatus daban. Dalguns daban mellor que d’outrus...
yêra la tecnologie dantañu !
Açpuis aparecirun lus diudus de
siliciu y cun punteiru tamiên. So que yêra muitu mas pequeiñu, dalguns
milimetrus y’l punteiru ya veniê reguladu de la fabrica!
Aquesse detetor de galéna dal
retratu fui feitu pur un home viêllu que sabe muitu daquessas couźas y que me
lu vendiu pur uns 25 ourus. Al
tubu de vidru, dixu-me-él que yêra d’ũa llampeda de petroliu ! Al restu yê
tode feitu a manu ! Un oujetu unicu hoije an die...